یکی از قطعات اصلی در سیستم های کامپیوتری، کارت گرافیک است که آن را با عنوان واحد پردازش گرافیکی (GPU) می شناسند. این موردی است که تاثیر زیادی در عملکرد و کارایی یک سیستم دارد و می تواند روی قیمت تمام شده محصولات کامپیوتری تاثیر بگذارد. برای مثال در بررسی قیمت کیس کامپیوتر یا قیمت یک لپ تاپ، یکی از شاخص هایی که مطرح می شود کارت گرافیک مورد استفاده در آن است.
واحد پردازش گرافیکی در واقع یک پردازنده است که صرفا به عملیات پردازش گرافیکی اختصاص داده شده است. یکی از عملکرد های اصلی پردازنده گرافیکی، کاهش بار کاری روی واحد پردازش مرکزی اصلی یا CPU است. خصوصا در زمانی که سیستم در حال اجرای یک بازی سنگین یا یک بازی گرافیکی فشرده باشد، عملکرد پردازشگر گرافیکی بسیار مهم است.
با این حال در زمانی که برای خرید لپ تاپ یا کامپیوترهای دسکتاپ به فروشگاه ها مراجعه می کنید، دو گزینه پیش روی شماست. شما می توانید از بین دو نوع کارت گرافیک برای رایانه شخصی خود یکی را انتخاب کنید. یکی از آنها کارت گرافیک مجزا یا اختصاصی است و دیگری نیز با عنوان کارت گرافیک یکپارچه شناخته می شود. کارت گرافیک یکپارچه را با عناوین دیگری مانند کارت گرافیک مجتمع نیز می شناسند.
برای بسیاری از کاربران انتخاب بین این دو گزینه اهمیت دارد. با توجه به نوع سیستم، کارایی که از آن انتظار می رود، قدرت مورد نیاز و نوع سیستم باید بین گرافیک های یکپارچه و اختصاصی یکی را انتخاب کرد. هر یک از این موارد مزیت ها و معایب خود را دارند. در این جا می خواهیم با کارت گرافیک یکپارچه و تفاوت آن با انواع اختصاصی بپردازیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- معرفی کارت گرافیک یکپارچه
- معرفی کارت گرافیک گسسته
- مزیت های استفاده از کارت گرافیک یکپارچه
- استفاده از کارت گرافیک یکپارچه چه معایب و مشکلاتی دارد؟
- کارت گرافیک های گسسته چه برتری هایی نسبت به گرافیک های مجتمع دارند؟
- مشکلات کارت گرافیک اختصاصی چیست؟
- آیا گرافیک های یکپارچه گزینه خوبی برای سیستم های کامپیوتری است؟
- سیستم هایی با کارت گرافیک های قابل تعویض
- گرافیک اختصاصی بهتر است یا گرافیک یکپارچه؟
- آیا همیشه به گرافیک اختصاصی نیاز داریم؟
- چرا کارت گرافیک یکپارچه در اجرای برنامه های سنگین عملکرد خوبی ندارد؟
معرفی کارت گرافیک یکپارچه
گرافیک یکپارچه در واقع به سیستمی اشاره دارد که واحد پردازش گرافیکی آن یا همان GPU روی همان قالب CPU ساخته شده و به زبانی دیگر با پردازنده اصلی یکپارچه شده است. سخت افزار گرافیک یکپارچه از یک بانک حافظه جداگانه برای گرافیک و فیلم استفاده نمی کند. به جای این در این نوع از گرافیک ها، GPU از یک حافظه سیستمی استفاده می کند که با پردازنده اصلی سیستم مشترک است.
استفاده از این نوع پردازنده ها در سیستم های کامپیوتری مزیت ها و معایب مخصوص به خود را دارد. در بسیاری از سیستم ها از پردازنده های مجتمع استفاده شده است. خصوصا در لپ تاپ ها، بیشتر از انواع کارت گرافیک یکپارچه به جای کارت گرافیک های اختصاصی استفاده شده است. در نتیجه در زمان خرید لپ تاپ قطعا یکی از مواردی که فروشنده به شما می گوید این است که گرافیک دستگاه از نوع مجتمع است.
این در حالی است که در بیشتر کامپیوترهای دسکتاپ معمولا کمتر از انواع گرافیک های یکپارچه استفاده شده است. با این حال در بررسی قیمت کیس کامپیوتر بد نیست به نوع گرافیک مورد استفاده در آن نیز توجه کرد. همان طور که گفته شد استفاده از انواع کارت گرافیک یکپارچه در سیستم های کامپیوتری مزیت ها و معایب مخصوص به خود را دارد که در ادامه به بررسی بیشتر آنها می پردازیم. اما قبل از آن بهتر است با انواع کارت گرافیک گسسته یا اختصاصی نیز آشنا شویم.
بیشتر بخوانید : نقد و بررسی کارت گرافیک XFX Radeon RX 580 GTS XXX Edition
معرفی کارت گرافیک گسسته
در مقابل پردازنده های گرافیکی یکپارچه، انواع کارت گرافیک گسسته یا اختصاصی قرار می گیرد. گرافیک گسسته یک GPU است که جدا از پردازنده در سیستم تعبیه شده است. این قطعه سخت افزاری برای مدیریت عملکرد گرافیکی یک کامپیوتر مورد استفاده قرار می گیرد. گرافیک گسسته حافظه اختصاصی خود را دارد که با CPU مشترک نیست. از آن جایی که گرافیک گسسته از تراشه پردازنده جدا است، انرژی بیشتری مصرف می کند و مقدار قابل توجهی گرما تولید می کند. با این حال، از آنجایی که یک گرافیک گسسته منبع حافظه و منبع انرژی خود را دارد، عملکرد بالاتری نسبت به گرافیک یکپارچه ارائه می دهد. کارت های گرافیک گسسته معمولاً در رایانه های رومیزی یافت می شوند و در زمان بررسی قیمت کیس کامپیوتر، قطعا یکی از گزینه هایی که در نظر گرفته می شود نوع پردازنده گرافیکی مورد استفاده در آنهاست. با این حال لپ تاپ ها و رایانه های شخصی کوچک نیز می توانند حاوی کارت های گرافیک مجزا باشند.
مزیت های استفاده از کارت گرافیک یکپارچه
همان طور که گفته شد کارت گرافیک های مجتمع با پردازنده اصلی یکپارچه شده اند، از این رو فضای کمتری را به خود اختصاص می دهند. از طرفی نیز به دلیل تعبیه شدن این پردازنده ها در CPU، معمولا انواع گرافیک های مجتمع میزان انرژی بسیار کمتری مصرف می کنند و در نتیجه آن میزان گرمایی که تولید می کنند هم کمتر است. همین امر می تواند موجب افزایش کارایی باتری سیستم شده و به عمر باتری طولانی تر کمک کند. موضوع دیگری که می توان به عنوان مزیت انواع کارت گرافیک یکپارچه در نظر گرفت، مقرون به صرفه تر بودن این نوع پردازنده هاست. با خرید کارت گرافیک های یکپارچه می توان متوجه ارزان تر بودن آنها در مقایسه با انواع کارت گرافیک گسسته شد.
استفاده از کارت گرافیک یکپارچه چه معایب و مشکلاتی دارد؟
در کنار مزیت ها و کاربردهایی که می توان برای انواع کارت گرافیک های یکپارچه در نظر گرفت، این پردازنده ها با یک سری مشکلات و محدودیت ها نیز مواجه هستند و در برخی زمینه ها هنوز مشکل دارند. مهم ترین ایرادی که به این پردازنده های گرافیکی وارد می شود این است که آنها برای کار با برنامه های گرافیکی فشرده مناسب نیستند و نمی توانند در سیستم های گرافیکی قدرت مند یا لپ تاپ های گیمینگ عملکرد مناسبی داشته باشند. در اجرای بازی های حرفه ای پردازنده های گرافیکی عملکرد ضعیفی دارند.
نکته مهم دیگر که می توان به عنوان نقطه ضعف انواع کارت گرافیک یکپارچه در نظر گرفت مربوط به دسترسی آنها به حافظه سیستم می شود. همان طور که گفته شد گرافیک یکپارچه حافظه را با حافظه پردازنده اصلی سیستم به اشتراک می گذارد و از یک حافظه مجزا بهره مند نیست. در نتیجه برای مثال اگر سیستم دارای 4 گیگابایت حافظه رم باشد و یک گیگابایت نیز حافظه گرافیکی مشترک داشته باشد، تنها سه گیگابایت حافظه برای کارهای محاسباتی عمومی در دسترس خواهید داشت که ممکن است همین موضوع در برخی مواقع عملکرد سیستم را پایین بیاورد.
مشکل مهم و اصلی گرافیک های مجتمع در بحث ارتقای آنهاست. به صورت کلی برای ارتقای قابلیت گرافیکی یک سیستم که در آن از کارت گرافیک یکپارچه استفاده شده است، محدودیت های زیادی وجود دارد و خصوصا در ارتباط با لپ تاپ ها اکثرا امکان ارتقای کارت گرافیک وجود ندارد. خصوصا که همزمان با کارت گرافیک در این سیستم ها باید استعلام قیمت پردازنده و از همه مهم تر مقایسه قیمت مادربرد را نیز در نظر گرفت.
بیشتر بخوانید : کارت گرافیک های مناسب برای گیم و طراحی و ادیت فیلم – بخش دوم
کارت گرافیک های گسسته چه برتری هایی نسبت به گرافیک های مجتمع دارند؟
کارت گرافیک های گسسته در مقایسه با انواع کارت گرافیک یکپارچه قدرت بسیار بالاتری دارد و می تواند کارایی و قدرت کافی برای انجام هر کاری را ارائه دهد. مزیت دیگر آنها در مقایسه با گرافیک های مجتمع این است که آنها حافظه سیستم را به اشتراک نمی گذارند و از همین رو در هنگام اجرای برنامه های پیچیده تر، عملکرد سیستم کند نمی شود و با اختلال مواجه نخواهد شد.
مزیت دیگر کارت گرافیک گسسته در مقایسه با گرافیک های یکپارچه این است که می توان به راحتی آنها را در هر سیستمی که از این گرافیک ها بهره می برند ارتقا داد. درست است که با استعلام قیمت کارت گرافیک های گسسته آنها بسیار گران تر از گرافیک های یکپارچه هستند، اما قطعا برای داشتن عملکردهای بالاتر این تفاوت قیمت قابل چشم پوشی است. حتی در مقایسه قیمت مادربرد در سیستم هایی که از گرافیک یکپارچه بهره می برند با سیستم هایی که گرافیک آنها گسسته است نیز می توان به تفاوت این دو با هم پی برد.
مشکلات کارت گرافیک اختصاصی چیست؟
درست است که انواع کارت گرافیک گسسته در مقابل کارت گرافیک یکپارچه قدرت بیشتری دارند و مزیت هایی را می توان برای آنها در نظر گرفت، اما تمام این ها الزاما به این معنی نیست که گرافیک های گسسته بدون عیب و ایرادند. مهم ترین ایراد آنها تولید گرمای بسیار زیاد است. این گرافیک ها میزان گرمای بسیار بیشتری تولید می کنند و از این رو میزان مصرف انرژی آنها نیز بیشتر است. در نتیجه در خصوص سیستم های مجهز به این دست پردازنده های گرافیکی حتما باید از کارکرد مناسب فن سیستم مطمئن بود، چرا که نداشتن یک فن مناسب و خنک نشدن این سیستم ها می تواند موجب آسیب دیدن شدید پردازنده و سایر بخش های مهم و حساس دستگاه از جمله مادربرد شوند. این آسیب ها خصوصا با بررسی هزینه ها مانند مقایسه قیمت مادربرد یا پردازنده می تواند بسیار سنگین تمام شود.
نکته دیگر مربوط به قیمت آنهاست. با استعلام قیمت کارت گرافیک می توان دید که این گرافیک ها تا چه میزان گران ترند و حتی در خصوص خرید لپ تاپ یا بررسی قیمت کیس کامپیوتر، وجود یک گرافیک گسسته در سیستم می تواند دلیل گران تر بودن این سیستم ها نیز شود.
آیا گرافیک های یکپارچه گزینه خوبی برای سیستم های کامپیوتری است؟
در گذشته گرافیک های یکپارچه شهرت بدی داشتند و معمولا استفاده از آنها در سیستم های کامپیوتری چندان مورد پسند کاربران نبود. از این رو بیشتر در زمان خرید لپ تاپ یا کامپیوتر، کاربران به دنبال خرید سیستمی بودند که ترجیحا از پردازنده گرافیکی گسسته در آن استفاده شده باشد.
اما این پردازنده های گرافیکی در سال های اخیر پیشرفت های زیادی داشته و از آن می توان برای کاربردهای بیشتری بهره برد. آنها اکنون برای محاسبات عمومی از جمله اجرای برخی از بازی های معمولی، تماشای ویدئوهای 4K و مواردی از این دست به اندازه کافی خوب هستند و می توان روی عملکرد قابل قبول آنها حساب کرد.
در حال حاضر یک سری بازی های جدید و با کیفیت در سطح این کارت گرافیک های یکپارچه طراحی و منتشر شده است که می توانند به خوبی با کارت گرافیک یکپارچه اجرا شوند. در نتیجه بسته به نوع سیستم و میزان عملکردی که از آن توقع می رود، می توان گفت که کارت گرافیک یکپارچه می تواند برای برخی از سیستم ها بهترین گزینه باشد. علاوه بر این ها، برای اجرای بسیاری از بازی های سه بعدی نیز می توان با برخی از همین گرافیک های یکپارچه سطح بالا کار کرد، به شرط آن که تنظیمات گرافیکی را کمی پایین آورده تا کند شدن سیستم در حین اجرای بازی ها جلوگیری کنید.
سیستم هایی با کارت گرافیک های قابل تعویض
در خصوص انتخاب کارت گرافیک در سیستم ها یک گزینه دیگر نیز وجود دارد. در برخی از سیستم ها به صورت همزمان از کارت گرافیک یکپارچه و گسسته با هم استفاده می شود. در نتیجه بسته به کاری که با سیستم انجام می شود، بین دو کارت گرافیک سوئیچ می شود. برای مثال در زمانی که کاربر مشغول ویرایش یک سند اداری یا مرور وب است، از کارت گرافیک یکپارچه استفاده می شود. در مقابل زمانی که یک بازی سطح بالا در سیستم بارگیری می شود یا این که مشغول تماشای یک فیلم با کیفیت بسیار بالا باشید، سیستم به کارت گرافیک اختصاصی سوئیچ می کند. به این ترتیب در این سیستم ها عم عملکرد افزایش می یابد و هم نگهداری و عمر باتری بهبود می یابد.
گرافیک اختصاصی بهتر است یا گرافیک یکپارچه؟
شاید در یک نگاه کلی گرافیک های اختصاصی عملکرد بسیار بهتری در مقایسه با گرافیک های یکپارچه داشته باشند، اما همیشه به این معنی است که در زمان استعلام قیمت کارت گرافیک برای خرید باید حتما گزینه های گران تر اختصاصی را در نظر گرفت. قدرت مندتر بودن گرافیک های اختصاصی تنها بخشی از داستان است و این که کدام یک می تواند گزینه بهتری باشد تا حدود زیادی به اولویت های شما بستگی دارد. برای مثال اگر هدف خرید لپ تاپ برای انجام کارهای روتین روزمره است، قطعا نگهداری بیشتر شارژ، عمر بهتر باتری و مواردی از این دست بسیار مهم تر از داشتن یک گرافیک قدرت مند اختصاصی است. در نتیجه باید به جای انتخاب یک گرافیک گسسته، یک گرافیک یکپارچه را مد نظر قرار داد.
بیشتر بخوانید : نقد و بررسی جامع کارت گرافیک ASUS Phoenix GTX 1050Ti 4GB
آیا همیشه به گرافیک اختصاصی نیاز داریم؟
قطعا خیر، همیشه گرافیک های اختصاصی یا گسسته نمی توانند بهترین گزینه برای کاربران باشند و گاهی با تمام ویژگی های برتری که یک کارت گرافیک گسسته دارد، کاربران یک کارت گرافیک یکپارچه را ترجیح می دهند. کسانی که به دنبال داشتن یک لپ تاپ باریک و معمولی هستند و می خواهند سیستم شان کمترین میزان انرژی را مصرف کند، احتمالا بهترین انتخاب برای آنها یک کارت گرافیک یکپارچه است.
چرا کارت گرافیک یکپارچه در اجرای برنامه های سنگین عملکرد خوبی ندارد؟
مهم ترین دلیلی که موجب می شود یک سیستم با گرافیک مجتمع در زمان کار با منابع فشرده مانند رندر کردن یک ویدئو یا اجرای یک بازی سنگین کند شود این است که که کارت گرافیک های یکپارچه از رم سیستم به عنوان حافظه گرافیکی استفاده می کنند.
خلاصه
دو پردازنده گرافیکی اصلی مورد استفاده در سیستم های کامپیوتری شامل کارت گرافیک یکپارچه و گرافیک های گسسته می شوند. انتخاب کارت گرافیک مجتمع می تواند بهترین گزینه برای سیستم هایی باشد که تنها از آنها برای انجام بازی های دو بعدی معمولی، کارهای اداری عمومی و روتین، مرور وب، تماشای فیلم و سایر کارهای معمولی استفاده می شود. اما برای داشتن یک سیستم قدرت مند جهت ویرایش محتواهای گرافیکی، اجرای بازی های سه بعدی سطح بالا، رندر کردن و … قطعا به یک گرافیک گسسته نیاز است. در انتخاب بین کارت گرافیک های یکپارچه و گسسته باید به سطح نیازها و معیارهای مد نظر در خرید لپ تاپ یا کامپیوتر دسکتاپ توجه کرد. جهت گرفتن مشاوره برای خرید کارت گرافیک با کارشناسان فروشگاه بروزکالا تماس بگیرید.
سوالات متداول
معمولا انواع کارت گرافیک یکپارچه در چه سیستم هایی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد؟
به صورت معمول از انواع گرافیک های مجتمع بیشتر در سیستم های کوچک تر مانند لپ تاپ ها استفاده می شود و کمتر می توان کاربرد آنها در سیستم های بزرگ از جمله کامپیوترهای دسکتاپ را شاهد بود. از طرفی نیز در بین لپ تاپ ها معمولا لپ تاپ هایی که برای کاربردهای روزمره طراحی شده اند مانند انواع نوت بوک ها و اولترابوک ها، به پردازنده های گرافیکی یکپارچه مجهزند. در کل گرافیک های مشترک اغلب به عنوان تنها گزینه در دستگاه هایی که اندازه جمع و جور در آنها اولویت است، مانند لپ تاپ ها، تبلت ها و تلفن های هوشمند استفاده می شود. این تنظیمات را در رایانه های رومیزی ارزان قیمت، بعد از بررسی قیمت کیس کامپیوتر مورد نظر نیز خواهید یافت.
چرا از گرافیک های یکپارچه در سیستم های گیمینگ کمتر استفاده می شود؟
کارت گرافیک های مجتمع نمی توانند نیازهای یک گیمر برای اجرای بازی های سنگین را برآورده کنند، چرا که فاقد قدرت کافی هستند. از این رو معمولا در لپ تاپ های قدرت مند مخصوص گیم یا طراحی های گرافیکی و کامپیوترهای دسکتاپ پیشرفته کمتر از گرافیک های یکپارچه استفاده می شود. از طرفی ارتقای گرافیک سیستم برای گیمینگ در صورت استفاده از انواع کارت گرافیک یکپارچه بسیار سخت تر و حتی غیر ممکن است.
چه سیستم هایی دارای کارت گرافیک اختصاصی هستند؟
معمولا در اکثر رایانه های رومیزی ( کامپیوترهای دسکتاپ ) میان رده تا بالا رده از کارت گرافیک گسسته استفاده شده است. در خصوص خرید لپ تاپ نیز اگر به سراغ سیستم های رده بالاتر و حرفه ای تر بروید، نوع پردازنده گرافیکی به کار رفته در آنها از نوع اختصاصی یا گسسته است.